ΕΡΑΝΑ

Ο κυκλος τραγουδιων με την ονομασια «Ερανα» κουβαλαει πανω του μια ιστορια τοσο μοναδικη οσο και πρωτοτυπη, δειχνοντας μας στις σημερινες μερες μουσικης ενδειας πως η δημιουργικη συμπραξη ανθρωπων του πνευματος μας παρεδωσε ενα εργο το οποιο εχει προκαλεσει και το οψιμο ενδιαφερον της παγκοσμιας μουσικης κοινοτητας.

Αναλυτικοτερα η γεννεση αυτου του λογιου και ρηξικελευθου εργου ελαβε χωρα οταν ο μουσικος Νικος Τατσης συναντησε τον στιχουργο Κωστα Παπαγεωργιου. Ο Νικος Τατσης αν και επαγγελματιας μουσικος ,δεν ξεχναγε τις καταβολες του απο την Ηπειρο (Πετρα Αρτας) της πεντατονιας και της βυζαντινης μουσικης, των λαικων οργανοπαικτων αλλα και τις σπουδες που ειχε κανει στο Ελληνικο Ωδειο πανω στην κλασσικη κιθαρα, το πιανο και την θεωρια της μουσικης. Στα τελη της δεκαετιας του 1960 ειχε θητευσει σε μεγαλες τζαζ ορχηστρες μαζι με τον τραγουδιστη Κωστα Γεωργιου (τον σημερινο διεθνους φημης γλυπτη Gus Georgiou) και ειχε ξενιτευτει στο Μοναχο της Γερμανια για ενα διαστημα δυο χρονων οπου δουλεψε ως εργατης αλλα και σπουδαστης μουσικης μαθαινοντας ενορχηστρωση διπλα στον Georg Mayer. Στην δισκογραφια μπαινει πρωτη φορα με το ποιημα «Σαρανταπηχος» του Κωστα Παπαγεωργιου, μεσα απο τον διαγωνισμο του περιοδικου Επικαιρα το οποιο δισκογραφηθηκε απο την Χαρουλα Αλεξιου και τον Γιωργο Νταλαρα.Εκει διαπιστωνει οτι μπορει να σμιξει τα παραδοσιακα στοιχεια που κουβαλουσε ως προαιωνια κληρονομια με εναν συγχρονο στιχο που θα ταιριαζε αρμονικα σε αυτο το παραδοξο συνταιριασμα παραδοσης και νεωτεριστικοτητας, αυτο που στις μερες μας αποκαλειται λανθασμενα μουσικη Ethnic.

Ο ποιητης Κωστας Παπαγεωργιου ειχε ηδη κανει την εμφανιση του στην ελληνικη γραμματεια με την πρωτη του συλλογη υπο τον τιτλο «Ποιηματα» το 1966 και ειχε ηδη σπουδασει επιτυχως νομικη και φιλολογια ενω επαγγελματικα ασχοληθηκε με την δικηγορια απο το 1972. Μετα την πρωτη του επιτυχημενη συνεργασια με τον Νικο Τατση ακολουθησε και μια ακομη με το τραγουδι «Μη χαραζεις βλεφαρο μου» το οποιο ερμηνευσε η Χαρις Αλεξιου το 1977 προετοιμαζοντας το εδαφος για την επομενη ολοκληρωμενη δουλεια τους υπο τον αρχαιο τιτλο «Ερανα». Στο συγκεκριμενο εργο για πρωτη φορα κατατεθηκε μια ποιητικη καταθεση με εναν δυνατο ποιητικο λογο, τοσο συγχρονο οσο και παλαιικο αφου θα μπορουσαν εξισου να προερχονται απο την δημοτικη μας παραδοση. Αντιστοιχα η μουσικη επενδυση εφερε την σφραγιδα της εναρμονισης των παραδοσιακων ακουσματων που κουβαλουσε ο Νικος Τατσης, ειδομενα μεσα απο μια συγχρονη αντιληψη καταθεσης , τοσο ενορχηστρωτικα οσο και συνθετικα.

Την ιδια περιοδο ο ζωγραφος Γιωργος Σταθοπουλος φερνει σε επαφη τον Νικο Τατση με τον Μανο Χατζιδακι ο οποιος ακουγοντας το εργο αναλαμβανει την παραγωγη του δισκου, κατι που ειχε κανει στο παρελθον μονο μια ακομη φορα και ετσι γινεται πραγματικοτητα η πολυδαπανη ηχοφραφηση αυτου του συμφωνικου εργου στο στουντιο της Columbia το 1978 σε τετρακαναλη κονσολα. Με βαση τα σημερινα δεδομενα ηχογραφησης σιγουρα προκειται για αθλο αφου διαφορετικα μεταξυ τους οργανα επρεπε να ηχογραφηθουν σε ενα καναλι (για παραδειγμα τα ντραμς ειχαν γραφτει μαζι με το κλαρινο) και οποιαδηποτε αλλαγη μετα θα ηταν απο δυσκολη εως αδυνατη. Ευτυχως για το εργο η ηχογραφηση ολοκληρωθηκε χωρις προβληματα παρολο που τα μεσα ηταν φτωχικα για την αποδοση του. Το εξωφυλλο του εργου ανελαβε ο ζωγραφος, γλυπτης και εικαστικος Σταθης Κουρτης ο οποιος ανταποκρινομενος στο πνευμα που διεπει το εργο εφτιαξε ενα μοναδικο εξωφυλλο απο μορφες πρωτολειες οσο και συγχρονες, επιτυγχανοντας ετσι την συμπλευση με το περιεχομενο του δισκου. Οι μορφες που το κοσμουν μοιαζουν να εχουν την ριζα τους τοσο στα κυκλαδιτικα εδωλια οσο και στην συγχρονη αφαιρετικη τεχνη, καθιστωντας τον δισκο απαραμιλλο απο καθε αποψη. Τελος οι ερμηνευτες των τραγουδιων ειναι ο Γιωργος Δημητρας που ειχε ηδη κανει καποιες ζωντανες εμφανισεις με τον Μιμη Πλεσσα και τον Γιωργο Κατσαρο και αποτελει προσωπικη επιλογη του Μανου Χατζιδακι ενω τα γυναικεια φωνητικα ανηκουν στην Μαρια Κατηρα η οποια ειχε ηδη δισκογραφησει στο Soundtrack της ταινιας “Sweet movie” του Dusan Makaveyev το 1974 το οποιο γραφτηκε απο τον Μανο Χατζιδακι.

Οι συντελεστες κατοπιν συνεχισαν τις πορειες τους αφου ο Νικος Τατσης για 25 χρονια υπηρξε μονιμο μελος της Ορχηστρας Συγχρονης Μουσικης των μουσικων συνολων της ΕΡΤ ενω συνεχισε τις δισκογραφικες του καταθεσεις για γνωστα ονοματα της δισκογραφιας και εγραψε μουσικη για μεγαλη ορχηστρα, μικρα συνολα, κινηματογραφο, θεατρο αλλα και δραμα. Ο Κωστας Παπαγεωργιου συνεχισε επισης τις ποιητικες του καταθεσεις ενω δεν πρεπει να παραληφθει η συμμετοχη του στις αντιδικτατορικες εκδοσεις Καταθεση ’73 και Καταθεση ’74. Επισης συνεταξε την Ελληνικη Ποιητικη Ανθολογια Θανατου του εικοστου αιωνα και ειχε ιδρυσει το περιοδικο «Γραμματα και τεχνες» (1982-1998). Οι συνεργασιες του τοσο με εφημεριδες και περιοδικα οσο και με τον Θανο Μικρουτσικο και τον Χαρη Κατσιμιχα δεν πρεπει να παραβλεφθουν ενω απο το 1990 διδασκει Ιστορια Θεατρου και Λογοτεχνιας στο Ωδειο Αθηνων και εχει βραβευθει αρκετες φορες. Τελος ο Σταθης Κουρτης προχωροντας τις αναζητησεις του πανω στην ανατολιτικη φιλοσοφια ταξιδεψε στην Ινδια διευρυνοντας τους οριζοντες του και καταθετοντας παντα ρηξικελευθες δημιουργιες πανω στην γλυπτικη, την ζωγραφικη και τις εικαστικες τεχνες.

Η ανταποκριση του συγκεκριμενου εργου, ειδικα στις μερες μας εαν κρινουμε απο το ενδιαφερον που εχει εκδηλωθει απο τα πιο μακρινα μερη της γης καθως και το γεγονος οτι εχει συμπεριληφθει στο βιβλιοPokora το οποιο το εχει αξιολογησει με 6 αστερια (την μεγιστη διακριση) χαρακτηριζοντας το ως ψυχεδελικο- παραδοσιακο αλμπουμ σιγουρα δειχνει την δυναμικη του και την μοναδικοτητα του αφου ολοι οι συντελεστες του εδωσαν τον καλυτερο εαυτο τους και μας εδωσαν ενα αξεπεραστο δισκο. Τελος συμφωνα με ενα δημοσιευμα της εφημεριδας Βημα της 8/10/2000 η μητρα του συγκεκριμενου εργου εχει καταστραφει πραγμα που δυσχαιρενει αρκετα την επανεκδοση του και καθιστωντας τις ηδη υπαρχουσες κοπιες υπερσπανιες.